Zwykłe rzeczy – niezwykła przestrzeń: Ryt, część 4

ADWENT

·        Rok liturgiczny rozpoczyna się pierwszymi nieszporami pierwszej niedzieli Adwentu, które przypadają w pierwszą niedzielę po święcie świętego Marcina (11 listopada). Adwent trwa sześć tygodni.

·        Szósta niedziela Adwentu obchodzona jest jako uroczystość Wcielenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa (odpowiednik obchodzonej w zreformowanym kalendarzu rzymskim 1 stycznia uroczystości Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, a w formie nadzwyczajnej 11 października Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny).

CZAS BOŻEGO NARODZENIA

·        26 grudnia jest to święto pierwszego męczennika świętego Szczepana.

·        27 grudnia obchodzone jest święto św. Jana apostoła i ewangelisty.

·        28 grudnia obchodzone jest święto niewinnych świętych.

·        Dni 29, 30, 31 są dniami oktawy Bożego Narodzenia.

·        1 stycznia w ostatni dzień oktawy obchodzone jest święto Obrzezania Pańskiego z czerwonym kolorem liturgicznym. Święto Obrzezania obchodzone jest także w formie nadzwyczajnej kalendarza rzymskiego.

CZAS PO OBJAWIENIU PAŃSKIM

·        Czwarta niedziela stycznia to Święto Świętej Rodziny (w zreformowanym kalendarzu rzymskim niedziela w oktawie Bożego Narodzenia). W ambrosiano antico święto przypada na poniedziałek po czwartej niedzieli stycznia, a w tradycyjnym kalendarzu rzymskim w pierwszą niedzielę po Objawieniu Pańskim.

WIELKI POST

·        Brak Środy Popielcowej (Wielki Post rozpoczyna się od pierwszych nieszporów pierwszej niedzieli Wielkiego Postu).

·        Od poniedziałku do piątku zachowuje się kolor czarny (zamienny na fioletowy), a w soboty i niedziele używa się szat koloru fioletowego.

·        W czasie Wielkiego Postu jedynymi dniami świątecznymi są: Zwiastowanie i dzień św. Józefa, inne uroczystości i święta nie są obchodzone.

·        Piątki Wielkiego Postu są aliturgiczne – nie sprawuje się Mszy świętej (chyba że przypadnie uroczystość Zwiastowania i św. Józefa).

TYDZIEŃ AUTENTYCZNY
I TRIDUUM PASCHALNE

·        Sobota przed Niedzielą Palmową to sobota in tradizione Simboli – dzień w którym przekazuje się katechumenom wiarę

·        Od soboty przed Niedzielą Palmową aż do Wielkiego Piątku włącznie kolorem własnym jest czerwony

·        Wielki Czwartek sprawuje się jako wigilię Wielkiego Piątku. Kolorem liturgicznym jest czerwień.

·        W Wielki Piątek nie jest udzielana Komunia Święta.

Tydzień Autentyczny to dosłowne tłumaczenie włoskiego terminu Settimana autentica i łacińskiego Hebdomadae Authentica. 

CZAS WIELKANOCNY

·        W oktawie Wielkanocnej przewidziane są specjalne formularze Mszy świętych dla i za nowo chrzczonych.

·        W poniedziałek, wtorek i środę przed Zesłaniem Ducha Świętego mają miejsce tzw. Litanie Triduane, które odprawia się na czarno.

·        Po niedzieli białej (dominica in albis) w rito ambrosiano antico obowiązują szaty zielone.

CZAS PO ZESŁANIU DUCHA ŚWIĘTEGO

·        W okresie po Zesłaniu Ducha Świętego używa się czerwonego koloru szat aż do Uroczystości Poświęcenia Katedry Mediolańskiej (trzecia niedziela października).

·        W trzecią niedzielę października obchodzi się Uroczystość Poświęcenia Katedry Mediolańskiej, kościoła macierzystego wszystkich wiernych ambrozjańskich (biały kolor liturgiczny), a od następnego dnia do Adwentu używa się zielonych szat.

Zobacz cykl artykułów o ambrozjańskich kolorach liturgicznych

Tajemnica Wcielenia Pańskiego

Adwent – od pierwszej niedzieli Adwentu do 24 grudnia (z podziałem na pierwszą część Adwentu do 16 grudnia i drugą od 17 grudnia).

Czas Bożego Narodzenia – od Uroczystości Bożego Narodzenia do niedzieli po Objawieniu Pańskim.

Czas po Objawieniu Pańskim – od poniedziałku po Objawieniu Pańskim aż do soboty przed pierwszą niedzielą Wielkiego Postu.

Tajemnica Paschalna –
Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pańskiego

Czas Wielkiego Postu – od pierwszej niedzieli Wielkiego Postu do Wielkiego Czwartku rano.

Święte Triduum Paschalne – od Wielkiego Czwartku popołudniu do Niedzieli Wielkanocnej.

Czas Wielkanocny – od Niedzieli Wielkanocnej do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego (w poniedziałek, wtorek i środę przed Zesłaniem Ducha Świętego mają miejsce tzw. Litanie Triduane, które odprawia się na czarno).

Tajemnica Pięćdziesiątnicy

Pierwsza część – od poniedziałku po niedzieli Pięćdziesiątnicy do soboty poprzedzającej pierwszą niedzielę po 29 sierpnia (Męczeństwo Świętego Jana Chrzciciela).

Druga część – tygodnie po Męczeństwie Świętego Jana Chrzciciela (od pierwszej niedzieli po 29 sierpnia do soboty poprzedzającej trzecią niedzielę października).

Trzecia część – tygodnie po Uroczystości Poświęcenia Katedry Mediolańskiej (od trzeciej niedzieli października, do soboty przed rozpoczęciem Adwentu).

TABELA PIERWSZEŃSTWA DNI LITURGICZNYCH (w zreformowanych formach)
Kolorem czerwonym zaznaczono różnice. Zaznaczono także przesunięcia.

ryt ambrozjański

ryt rzymski

I

1 . Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego.

1. Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego.

2 . Narodzenie Pańskie, Objawienie, Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego.

2. Narodzenie Pańskie, Objawienie, Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego.

Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego.

Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego, Środa Popielcowa.

Sobota in traditione Symboli.

Dni Wielkiego Tygodnia, od poniedziałku do czwartku włącznie.

Dni Wielkiego Tygodnia od poniedziałku do czwartku włącznie.

Dni oktawy Wielkanocy.

Dni w Oktawie Wielkanocy.

3 . Uroczystość i święta Pańskie wymienione w kalendarzu ogólnym.

3. Uroczystości Pańskie, Najświętszej Maryi Panny oraz świętych umieszczone w kalendarzu ogólnym.

Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych.

Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych.

Uroczystość poświęcenia i rocznica poświęcenia własnego kościoła, który jest uważany za uroczystość Pańską.

Ten dzień znajduje się w numerze 4.

Obchody rocznicy poświęcenia kościoła katedralnego w Mediolanie (trzecia niedziela października, tylko dla diecezji mediolańskiej).

4 . Niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i okresu zwykłego.

Te dni znajdują się w numerze 6.

W dniach od 26 do 28 grudnia:

a) 26 grudnia jest święto pierwszego męczennika świętego Szczepana;
b) 27 grudnia obchodzone jest święto św. Jana apostoła i ewangelisty;
c) 28 grudnia obchodzone jest święto niewinnych świętych.
d) Dni 29, 30, 31 są dniami oktawy Bożego Narodzenia;
e) 1 stycznia w ostatni dzień oktawy obchodzone jest święto  Obrzezania Pańskiego.

5 . Uroczystości Najświętszej Maryi Panny i świętych wymienionych w kalendarzu ogólnym.

6 . Uroczystości własne, czyli:

a) Uroczystość głównego patrona rytu, czyli św. Ambrożego;
b) Uroczystość współpatrona diecezji mediolańskiej, czyli św. Karola;
c) Uroczystość głównego patrona miejscowości lub miasta;
d) Uroczystość tytułu własnego kościoła;
e) Uroczystość tytułu lub założyciela lub głównego patrona Zakonu lub Zgromadzenia.

4. Uroczystości własne, a mianowicie:

a) Uroczystość głównego patrona miejscowości lub miasta.
b) Uroczystość poświęcenia kościoła własnego i rocznica poświęcenia.
c) Uroczystość tytułu kościoła własnego.
d) Uroczystość tytułu lub założyciela, albo głównego patrona zakonu lub zgromadzenia.

II

Te dni znajdują się w punkcie 3.

5. Święta Pańskie umieszczone w kalendarzu ogólnym.

Te dni znajdują się w numerze 4.

6. Niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i Okresu Zwykłego.

7 . Dni powszednie okresu Wielkiego Postu (dozwolony jest tylko obchód uroczystości Zwiastowania  i Świętego Józefa).

Te dni znajdują się w numerze 9.

8 . Święta Najświętszej Maryi Panny i świętych wpisanych do kalendarza ogólnego.

7. Święta Najświętszej Maryi Panny i świętych umieszczone w kalendarzu ogólnym.

9 . Święta własne, a mianowicie:

a) Święto drugorzędnych patronów diecezji mediolańskiej;
b) Święto głównego patrona diecezji (poza diecezją Mediolanu);
c) Obchody rocznicy poświęcenia kościoła katedralnego (poza diecezją Mediolanu);
d) Święto głównego patrona regionu lub prowincji, narodu, większego terytorium;
e) Święto Tytułu, założyciela, głównego patrona zakonu lub zgromadzenia i prowincji zakonnej;
f) Inne święta właściwe niektórym kościołom;
g) Inne święta wymienione w kalendarzu innej diecezji (sufraganii), zakonu lub zgromadzenia.

8. Święta własne, a mianowicie:

a) Święto głównego patrona diecezji.
b) Święto rocznicy poświęcenia własnego kościoła katedralnego.
c) Święto głównego patrona regionu, prowincji, narodu lub większego terytorium.
d) Święto tytułu, założyciela lub głównego patrona zakonu albo zgromadzenia i prowincji zakonnej, z zachowaniem przepisów zawartych w nr 4.
e) Inne święta własne jakiegoś kościoła.
f) Inne święta wpisane do kalendarza diecezji, zakonu lub zgromadzenia.

10 . Święta wypadające od 17 do 24 grudnia.

9. Dni okresu Adwentu od 17 do 24 grudnia włącznie.

Dni oktawy Bożego Narodzenia. Co do dni 26-28 grudnia patrz pkt. 4.

Dni w oktawie Narodzenia Pańskiego.

Te dni znajdują się w punkcie 7.

Dni powszednie okresu Wielkiego Postu.

III

11 . Wspomnienia obowiązkowe podane w kalendarzu ogólnym.

10. Wspomnienia obowiązkowe podane w kalendarzu ogólnym.

12 . Wspomnienia obowiązkowe własne, a mianowicie:

a) Wspomnienia drugiego patrona miejsca, diecezji (poza diecezją Mediolanu), regionu, prowincji, narodu, większego terytorium; zakonu, zgromadzenia lub prowincji zakonnej.
b) Inne obowiązkowe wspomnienia, specyficzne dla poszczególnych kościołów.
c) Inne obowiązkowe wspomnienia wymienione w kalendarzu innej diecezji (sufraganii), zakonu lub zgromadzenia.

11. Wspomnienia obowiązkowe własne, a mianowicie:

a) Wspomnienie patrona miejsca, diecezji, regionu i prowincji, narodu, większego terytorium oraz patrona zakonu lub zgromadzenia i prowincji zakonnej.
b) Inne wspomnienia obowiązkowe własne danego kościoła.
c) Inne wspomnienia obowiązkowe wpisane w kalendarzu danej diecezji, zakonu lub zgromadzenia

13 . Wspomnienia dowolne (ad libitum), które są niedopuszczone w dniach wymienionych w numerze 10.

12. Wspomnienia dowolne. Można je obchodzić nawet w dni wymienione w nr 9, z zachowaniem jednak odnośnych przepisów podanych w Ogólnym wprowadzeniu do mszału i do Liturgii Godzin.
W podobny sposób jak wspomnienia dowolne można obchodzić wspomnienia obowiązkowe zachodzące przypadkowo w dni powszednie Wielkiego Postu.

14 . Dni powszednie Adwentu do 16 grudnia włącznie.

13. Dni powszednie Adwentu do 16 grudnia włącznie.

Dni okresu Narodzenia Pańskiego od dnia 2 stycznia do soboty po Objawieniu Pańskim.

Dni okresu Narodzenia Pańskiego od dnia 2 stycznia do soboty po Objawieniu Pańskim.

Dni powszednie Okresu Wielkanocnego od poniedziałku po Oktawie Wielkanocy do soboty przed Zesłaniem Ducha Świętego włącznie.

Dni powszednie Okresu Wielkanocnego od poniedziałku po Oktawie Wielkanocy do soboty przed Zesłaniem Ducha Świętego włącznie.

Dni powszednie Okresu Zwykłego.

Dni powszednie Okresu Zwykłego.